Admin:Data uitwisselen met COBRA Groeninzicht
Let op: alles wat in deze wiki staat is openbaar, zet hier niets wat zich daar niet voor leent (bijv. geen passwords)
Inleiding
In maart/april 2023 zijn twee verkennende gesprekken gevoerd met COBRA Groeninzicht over mogelijkheden tot samenwerking, met name over uitwisseling van bomen data. COBRA is blij met de professionele data die wij in het veld verzameld hebben, waar zij o.a. hun BomenMonitor mee kunnen testen/ijken, en wil iets 'terug doen'. Meer daarover op het OSM forum, waar we de vraag gesteld hebben "Kan dit binnen de regels van OSM". De eerste reacties waren positief.
We gaan een proef starten, waarbij COBRA de data voor een park beschikbaar gaat stellen. We hebben gekozen voor park Oud Poelgeest in gemeente Oegstgeest.
Hoe data verzamelen?
Een belang dat wij met COBRA delen is dat beiden partijen betrouwbare boomgegevens willen verzamelen.
Onze aanpak
Onze inventarisatie gebeurt voor een belangrijk deel ter plekke. Op basis van onze bomenkennis (aangevuld met determinatiegidsen) stellen wij de soortnaam vast (tot op cultivar nivo), en verzamelen we meetgevens (locatie van de boom, stamdikte en hoogte) en voeren die in OpenStreetMap.
Voor locatie gebruiken we vaak GPS (met de inherente onnauwkeurigheid), maar ook visuele positiebepaling, en data van derden. Dit zijn de meest gebruikte methodes:
 Go Map!! |
 Vespucci |
 ID |
 JOSM |
 QGIS |
 Open Data |
- Op locatie invoeren via smartphone app
- Op locatie intekenen op een kaartje (schermprint uit OSM) en later thuis toevoegen aan OSM
- Ook halen we informatie uit open data (meestal van gemeentes, vaak via overheid.nl), en matchen die via een overlay uit QGIS, en valideren die in het veld (met name boomsoort) en vullen aan met stamdikte en boomhoogte.
Aanpak COBRA
COBRA heeft toegang tot allerlei open bronnen (o.a. '12 externe bronnen, 200 miljoen bomen'). Zij valideren, aggregeren en analyseren deze data, en slaan de resultaten op in een database: de BomenMonitor. LIDAR metingen spelen hier een grote rol, nauwkeurig tot op decimeters, of zelfs centimeters. Niet alleen coordinaten, maar ook stamdikte en kruinhoogte komen uit die gegevens, en worden periodiek ververst.
Hoe data uitwisselen?
Hier moet een pilot nog licht brengen.
Aspecten die hier een rol spelen
- Gegevens moeten eenvoudig uit te wisselen zijn (eenvoud van overdracht bepaalt mede of dit schaalbaar zal blijken te zijn).
- Data mogen niet ambigu zijn.
- Op dit moment is dat een probleem voor COBRA. Onze veldwaarnemingen zijn voor COBRA niet makkelijk automatisch te koppelen aan hun data omdat de exacte posities van bomen verschillen.
- Data die COBRA verstrekt zullen op een of andere manier qua licentie binnen het open-data concept van OSM moeten passen.
- Dat is al vaak gelukt, vooral met de overheid zijn al veel afspraken gemaakt over uitwisselen van data binnen compatibele licenties.
- Als we data uit een systeem van COBRA binnenhalen in OSM hebben we een schriftelijk verklaring nodig van COBRA dat we die data met hun toestemming onder ODbL licentie op OSM publiceren.
Keuze uit twee routes voor data verzamelen
- Via COBRA app: We verzamelen nieuwe boomgegevens ter plekke en voeren die rechtstreeks in op een systeem waar COBRA een licentie op heeft (Treeplotter). COBRA laadt dan eerst de boomposities, die het al paraat heeft. Wij vullen dit aan met boomsoort en andere gegevens. Daar zijn principiele, maar ook praktische kanttekeningen bij te maken.
- Hoe traceren wie de data in COBRA app ingevoerd heeft, en wat precies, en wanneer? Die historie kun je niet zomaar overhalen naar OSM, en is niet publiek toegankelijk, of in ieder geval in een ander format.
- Via OSM app, maar op basis van coordinaten die COBRA levert: We verzamelen de data zoals we dat nu doen, maar baseren ons voor de positie van de boom op meetgegevens van COBRA. COBRA kan het dan via een script blijven uitlezen (wat ze nu al doen).
Praktische overwegingen.
- COBRA haalt nu al data uit OSM, dat zal via Overpass gaan (handmatig via de browser of via een script dat de OSM API aanspreekt). Dat zou zo kunnen blijven.
- Andersom, hoe kunnen we data van COBRA in OSM krijgen? Afhankelijke van de route betreft dat of alleen metrics (coordinaten, dikte, hoogte), of alle data die we in het veld verzamelen.
- Dat kan via een script, o.a. Level0, uit het oogpunt van gemak en precisie zeker te prefereren, maar dat is ook stellig niet iets waar de OSM community licht over denkt, gevoed door slechte ervaringen in het verleden. Zo werden pakweg 30.000 bomen in Lelystad met een script opgevoerd, maar dat leverde zoveel problemen op dat die allemaal weer verwijderd zijn (helaas gaat dat dan niet met 1 druk op de knop). Onder andere waren er problemen dat bomen opeens twee maal op de kaart stonden. Onder andere was terugdraaien lastig omdat er inmiddels andere data aan gekoppeld waren. Het script wordt incidenteel gebruikt maar is aan veel regels gebonden.
- Dat kan ook handmatig, boom voor boom bijv via de browser met ID, maar er is geen url-format om semi-automatisch nieuwe nodes aan te maken. Je kan in OSM een nieuw node aanmaken en die via een overlay op de juiste positie schuiven, daarna kan je aan die node tags toevoegen. Overnemen van posities doen we nu al voor gemeentelijke data, via een overlay die we met QGIS maken en als achtergrond-tiles inladen in de ID editor. We kunnen dan handmatig een boom op dezelfde positie schuiven en tags toevoegen. Maar je krijgt in de ID (browser app) de boom nooit op exact dezelfde positie, met coordinaten tot de laatste decimaal matchen tussen beide systemen. Een match tussen bomen in beide systemen zou alleen kunnen door de posities af te ronden op 4 of 5 decimalen. Nogmaals, als een node eenmaal in OSM staat kun je eenvoudig de coordinaten in de adress bar aflezen, maar invoeren van coordinaten via een url, het lijkt wel of daar bewust van af is gezien.
- Misschien kan het ook semi-automatisch via een invoerbestand dat handmatig wordt geladen met JOSM (te onderzoeken). Met JOSM kan veel meer dan met ID, mogelijk ook omdat de drempel om JOSM te gebruiken hoger is. Dat is vooral voor ervaren gebruikers.
iTree
Er is kort gesproken over extra data die we ook nog van COBRA zouden kunnen betrekken (denk aan iTree metrics). Die cijfers zijn per boom veranderlijk. De leeftijd van de boom speelt een rol. Het lijkt meer voor de hand te liggen om daar kengetallen en formules voor op te nemen per type boom, en de actuele cijfers per boom zelf uit te rekenen. Dat ligt nu even achter de horizon.